KURUMSAL EĞİTİM, SIFIRDAN ZİRVEYE LİNUX, UNİX VE LİNUX KUBERNETES CLUSTER DİSASTER RECOVERY

EĞİTİM SÜRESİ

• • 7 Gün
  • Ders Süresi: 50 dakika
  • Eğitim Saati: 10:00 - 17:00

Her iki eğitim formatında eğitimler 50 dakika + 10 dakika moladır. 12:00-13:00 saatleri arasında 1 saat yemek arasındaki verilir. Günde toplam 6 saat eğitim verilir. 7 günlük formatta 42 saat eğitim verilmektedir.

Eğitimler uzaktan eğitim formatında tasarlanmıştır. Her eğitim için Teams linkleri gönderilir. Katılımcılar bu linklere girerek eğitimlere katılırlar. Ayrıca farklı remote çalışma araçları da eğitmen tarafından tüm katılımlara sunulur. Katılımcılar bu araçları kullanarak eğitimlere katılırlar.

Eğitim içeriğinde GitHub ve Codespace kullanılır. Katılımcılar bu platformlar üzerinden örnek projeler oluşturur ve eğitmenle birlikte eğitimlerde sorulan sorulara ve taleplere uygun içeriğe cevap verir.

Eğitim yapay zeka destekli kendi kendine öğrenme formasyonu ile tasarlanmıştır. Katılımcılar eğitim boyunca kendi kendine öğrenme formasyonu ile eğitimlere katılırlar. Bu eğitim formatı sayesinde tüm katılımcılar gelecek tüm yaşamlarında kendilerini güncellemeye devam edebilecekler ve her türlü sorunun karşısında çözüm bulabilecekleri yeteneklere sahip olacaklardır.

EĞİTİM HEDEFİ

• Unix ve Linux Temellerini Öğrenmek: Katılımcılar, Unix felsefesinin temel ilkelerini, Linux çekirdeğinin yapısını ve dağıtım türlerinin farklarını öğreneceklerdir. Eğitim, sistem yönetimi, dosya sistemi hiyerarşisi, kullanıcı-yetki modeli gibi temel konuları içermektedir.
• Shell ve Komut Satırı Yetkinliği Kazanmak: Katılımcılar, bash/zsh kabuklarında etkin çalışabilmek, script yazabilmek ve sistem otomasyonunda shell programlamasını kullanabilmek için gerekli yetkinliği edineceklerdir.
• Servis ve Süreç Yönetimini Derinlemesine Anlamak: Systemd tabanlı servis kontrolü, süreç izleme, log yönetimi ve kaynak kullanımı analizi gibi konular uygulamalı olarak ele alınacaktır.
• Ağ, Güvenlik ve SSH Erişim Kontrollerini Yapılandırmak: Linux tabanlı sunucularda güvenli ağ iletişimi kurmak, firewall (iptables, firewalld) yapılandırmak ve SSH üzerinden güvenli uzaktan erişim sağlamak konularında pratik bilgi kazandırılacaktır.
• Kubernetes Temelleri ve Dağıtık Mimarilerin Anlaşılması: Eğitim, Kubernetes cluster bileşenlerini, temel kaynak tanımlarını (pod, deployment, service, namespace), cluster node mimarisini ve kontrol düzlemi mantığını öğretmeyi amaçlamaktadır.
• Yüksek Erişilebilirlikli (HA) Kubernetes Cluster Kurulumu: Katılımcılar, çok node'lu bir Kubernetes ortamında etcd, kube-apiserver ve kontrol bileşenlerinin HA yapıda nasıl konumlandırıldığını öğrenerek, dayanıklı sistem mimarisi kurabileceklerdir.
• Kubernetes Cluster Disaster Recovery Stratejilerini Uygulamak: etcd yedekleme/geri yükleme, kontrol düzlemi yeniden kurulum senaryoları, worker node yeniden kazandırma ve acil durum kurtarma planları detaylı biçimde işlenecektir.
• Gerçek Zamanlı Sorun Teşhisi ve Kurtarma Senaryoları: Cluster çökmesi, ağ erişimi kaybı, vsphere/metal üzerinde node başarısızlıkları gibi durumlarda root-cause analizleri ve recovery adımları uygulanacaktır.
• Snapshot ve Backup Yönetimi (Velero, etcdctl): Cluster ve namespace düzeyinde alınan yedeklerin nasıl saklandığı, merkezi yedekleme stratejileri ile veri bütünlüğünün nasıl sağlandığı öğretilmektedir.
• Kurumsal Ölçekte DevOps & SRE Perspektifi Kazanmak: Eğitim, cluster yönetimini yalnızca sistem seviyesiyle sınırlı tutmaz; DevOps süreçlerine entegrasyon (CI/CD, GitOps), sistem gözlemi ve uyarı (Prometheus, Grafana, Alertmanager) senaryolarını da içerir.

Bu eğitim, katılımcılara yalnızca Linux ve Kubernetes becerileri kazandırmakla kalmaz; aynı zamanda yüksek erişilebilirlik, felaket kurtarma ve operasyonel dayanıklılık konularında da uygulama odaklı uzmanlık kazandırmayı hedefler. Sistem yöneticileri, DevOps mühendisleri ve altyapı ekipleri için stratejik bir yetkinlik dönüşümüdür.

EĞİTİM İÇERİĞİ

Modül 1: Linux ve Unix Temelleri ve Mimari FelsefesiSeviye: Başlangıç

• İşletim Sistemi Temel Mimari ve Felsefesi:
  • Linux ve Unix işletim sistemlerinin tarihsel kökenleri, gelişimleri ve temel felsefi yaklaşımları.
  • Unix türevleri (Solaris, AIX, HP-UX) ve Linux dağıtımları (Debian, RHEL, Ubuntu, CentOS, Fedora) arasındaki teknik ve felsefi farklar.
  • Çekirdek (Kernel), Kabuk (Shell) ve Kullanıcı Alanı (User Space) bileşenlerinin derinlemesine incelenmesi, aralarındaki etkileşim ve bu etkileşimin sistem performansı ve güvenliği üzerindeki etkileri.
  • Sistem çağrıları (System Calls) ve kütüphanelerin (Libraries) rolü.
• Dosya Sistemi Hiyerarşisi (FHS):
  • FHS standartlarının detaylı incelenmesi ve farklı dizinlerin (/bin, /sbin, /etc, /var, /opt, /usr vb.) amaçları ve içerikleri.
  • FHS yapısının sistem yönetimi, yedekleme ve felaket kurtarma stratejileri açısından önemi.

Modül 2: Temel ve Gelişmiş Komut Satırı YetkinlikleriSeviye: Başlangıç

• Gelişmiş Dosya ve Dizin Yönetimi:
  • `find` komutunun derinlemesine kullanımı (çeşitli kriterlerle dosya/dizin bulma, bulunan dosyalara işlem uygulama - `-exec`, `xargs` ile entegrasyon).
  • `grep`, `egrep`, `fgrep` ile metin içinde gelişmiş arama ve filtreleme teknikleri (düzenli ifadeler - regex).
  • `awk` ile metin işleme, raporlama ve veri çıkarma.
  • `sed` ile metin üzerinde stream düzenlemeler (yerine koyma, silme, ekleme vb.).
• Süreç Yönetimi:
  • Süreçlerin detaylı incelenmesi (PID, PPID, durumları).
  • `ps`, `pstree` ile süreç ağacını ve detaylarını görüntüleme.
  • `top` ve `htop` ile interaktif süreç ve sistem kaynakları izleme (CPU, bellek, takas alanı kullanımı).
  • Süreçlere sinyal gönderme (`kill`, `pkill`, `killall`) ve sinyallerin anlamları (SIGTERM, SIGKILL, SIGHUP vb.).
  • Süreç önceliklerinin yönetimi (`nice`, `renice`) ve önceliklerin sistem performansı üzerindeki etkisi.
• Disk Alanı Yönetimi:
  • Disk kullanımını izleme (`df`) ve dosya/dizin boyutlarını hesaplama (`du`).
  • Bölümleme araçları: `fdisk` ve `parted` (GPT ve MBR).
  • Yeni bölümler oluşturma, biçimlendirme ve bağlama (`mount`).

Modül 3: Dosya Sistemi Yapısı, Yönetimi ve İzinlerSeviye: Başlangıç

• Yaygın Linux Dosya Sistemleri:
  • Ext4, XFS, Btrfs gibi modern Linux dosya sistemlerinin teknik özellikleri, avantajları ve dezavantajları (günlükleme - journaling, snapshot yetenekleri vb.).
  • Hangi dosya sisteminin hangi senaryolar için daha uygun olduğu.
• Dosya ve Dizin Erişim İzinleri:
  • Klasik Unix izinleri (rwx) ve sayısal (oktal) gösterimi.
  • Kullanıcı (owner), Grup (group) ve Diğerleri (others) izinlerinin detaylı yönetimi (`chmod`).
  • Sahip ve Grup sahipliğinin değiştirilmesi (`chown`, `chgrp`).
  • Özel izinler: SUID, SGID, Sticky Bit'in amaçları, kullanımı ve güvenlik etkileri.
• Erişim Kontrol Listeleri (ACL):
  • ACL'lerin klasik izinlere göre sağladığı esneklik ve gelişmiş izin yönetimi.
  • `getfacl` ve `setfacl` komutları ile ACL kullanımı.
• Dosya Sistemi Denetimi ve Onarımı:
  • Dosya sistemi tutarlılığının kontrolü (`fsck`) ve olası hataların onarımı.
  • `fsck`'in çalışma prensipleri ve farklı dosya sistemlerine göre kullanımı.

Modül 4: Kullanıcı, Grup Yönetimi ve Temel Güvenlik MekanizmalarıSeviye: Başlangıç

• Kullanıcı ve Grup Hesapları Yönetimi:
  • Kullanıcı (`useradd`, `userdel`, `usermod`) ve grup (`groupadd`, `groupdel`, `groupmod`) hesaplarının lifecycle yönetimi.
  • Şifre politikaları ve yönetimi (`passwd`, `chage`).
  • Kullanıcı profilleri ve kabukları.
• Yetkilendirme Mekanizmaları:
  • `sudo` mekanizmasının derinlemesine incelenmesi (`sudoers` dosyası, aliaslar, yetkilendirme kuralları).
  • Güvenli ve minimum yetki prensibiyle `sudo` kullanımı.
  • `su` komutu ile kullanıcı değiştirme ve farklı kullanım senaryoları.
• Temel Sistem Güvenliği:
  • SSH güvenliği: Şifre yerine anahtar tabanlı doğrulama (public key authentication), SSH ajan kullanımı, port değişimi, root login'in devre dışı bırakılması.
  • Temel güvenlik duvarı konfigürasyonu: `firewalld` ve `iptables`/`nftables` kullanarak servis bazlı veya port bazlı erişim kontrolü.
  • SELinux / AppArmor: Zorlamalı Erişim Kontrolü (MAC) kavramı, farklı modları (Enforcing, Permissive, Disabled), temel politikalar ve sorun giderme.

Modül 5: Ağ Temelleri, Konfigürasyonu ve Sistem Başlatma SüreciSeviye: Başlangıç

• TCP/IP Protokol Yığınının Temelleri:
  • OSI ve TCP/IP modelleri.
  • IP adresleme (IPv4/IPv6), alt ağlar (subnetting), ağ maskeleri.
  • Temel protokoller (ARP, ICMP, TCP, UDP).
• Ağ Arayüzlerinin Konfigürasyonu:
  • Modern araçlar (`ip`) ve eski araçlar (`ifconfig`) ile ağ arayüzü yapılandırma (IP adresi, ağ maskesi, ağ geçidi).
  • Ağ arayüz durumlarını izleme ve sorun giderme.
  • Kalıcı ağ konfigürasyon yöntemleri (NetworkManager, netplan, eski konfigürasyon dosyaları).
• Temel Ağ Teşhis Araçları:
  • Bağlantı testi (`ping`), rota izleme (`traceroute`/`mtr`).
  • Ağ bağlantılarını ve dinleyen portları listeleme (`netstat`, `ss`).
  • DNS çözümleme (`nslookup`, `dig`).
• Sistem Başlatma Süreci ve Servis Yönetimi:
  • BIOS/UEFI, Önyükleyici (Bootloader - GRUB), Çekirdek (Kernel) yükleme aşamaları.
  • Init sistemi kavramı ve evrimi (SysVinit, Upstart, Systemd).
  • Systemd init sisteminin detaylı incelenmesi: Unit kavramı (service, socket, target, device, mount, timer, vb.).
  • Servis yönetimi (`systemctl`): Servisleri başlatma, durdurma, yeniden başlatma, etkinleştirme, devre dışı bırakma, durumunu kontrol etme.
  • Hedefler (targets) ve sistem başlatma seviyeleri (runlevels ile karşılaştırma).

Modül 6: Sistem Günlükleri, Paket Yönetimi ve Orta Seviyeye GirişSeviye: Başlangıç / Orta

• Sistem Günlüklerinin (Log) İncelenmesi:
  • Günlük mekanizmaları (`rsyslog`, `journald`).
  • Yapılandırılmış günlükler (`journald`) ve `journalctl` komutunun kullanımı (filtreleme, zaman aralığı, servis bazlı sorgulama).
  • Geleneksel günlük dosyaları (`/var/log` dizini altındaki dosyalar: messages, auth.log, syslog vb.) ve temel inceleme araçları (`tail`, `less`, `grep`).
  • Günlük rotasyonu (`logrotate`) konfigürasyonu.
• Paket Yönetimi Sistemleri:
  • Debian/Ubuntu tabanlı sistemlerde APT (Advanced Package Tool): `apt`, `apt-get`, `apt-cache` kullanımı. Depo yönetimi (`/etc/apt/sources.list` ve `sources.list.d/`). Paket kurulumu, güncelleme, kaldırma.
  • RHEL/CentOS/Fedora tabanlı sistemlerde RPM (Red Hat Package Manager) ve DNF/YUM: `dnf`/`yum` kullanımı. Depo yönetimi (`/etc/yum.repos.d/`). Paket kurulumu, güncelleme, kaldırma.
  • Bağımlılık çözme ve paket imzalama/doğrulama.
  • Farklı dağıtımlardaki paket yönetim farkları ve geçiş senaryoları.
• Orta Seviye Konulara Giriş:
  • Sonraki modüllerde işlenecek gelişmiş depolama ve ağ konularına kısa bir bakış.

Modül 7: Gelişmiş Depolama Yönetimi: LVM ve RAIDSeviye: Orta

• LVM (Logical Volume Management):
  • LVM'nin mimarisi: Fiziksel Birimler (Physical Volumes - PV), Birim Grupları (Volume Groups - VG), Mantıksal Birimler (Logical Volumes - LV).
  • PV oluşturma, VG'ye ekleme/çıkarma.
  • LV oluşturma (striping, mirroring dahil), boyutunu değiştirme (uzatma, küçültme).
  • LVM anlık görüntüleri (snapshots): Oluşturma, kullanma (yedekleme/test için), geri yükleme ve silme.
  • LVM yönetimi için temel komutlar (`pvcreate`, `vgcreate`, `lvcreate`, `vgdisplay`, `lvdisplay` vb.).
• Yazılımsal RAID (mdadm):
  • RAID seviyeleri (0, 1, 5, 6, 10) ve avantaj/dezavantajları (performans, hata toleransı, kapasite).
  • `mdadm` aracı ile yazılımsal RAID dizileri oluşturma, yönetme, izleme.
  • RAID dizisine disk ekleme, çıkarma, hatalı diski değiştirme.
  • RAID dizilerinin durumunu izleme ve kurtarma senaryoları.

Modül 8: Gelişmiş Ağ Konfigürasyonu, İzleme ve Performans AnaliziSeviye: Orta

• Gelişmiş Ağ Konfigürasyonu:
  • Ağ bağ birleştirme (Bonding/Teaming): Yüksek erişilebilirlik ve bant genişliği için farklı modlar (active-backup, balance-xor, LACP vb.).
  • VLAN (Virtual Local Area Network) konfigürasyonu ve önemi.
  • Gelişmiş güvenlik duvarı kuralları (kaynak/hedef IP, port aralıkları, zaman bazlı kurallar).
  • NAT (Network Address Translation) ve kullanımı (SNAT, DNAT).
• Sistem İzleme ve Performans Analizi:
  • Sistem kaynaklarının detaylı izlenmesi: CPU (`vmstat`, `sar`), bellek (`free`, `vmstat`), disk I/O (`iostat`, `sar`), ağ (`sar`, `iftop`).
  • Bellek yönetimi ve Swapping mekanizmasının performansa etkisi. Swap alanı yönetimi.
  • Disk I/O performansı analizi ve darboğazların tespiti.
  • Ağ performansı analizi (`iperf`).
  • Performans sayaçları ve metriklerin yorumlanması.

Modül 9: Kabuk Betikleme (Shell Scripting) ve Merkezi Log YönetimiSeviye: Orta

• Bash Programlama Temelleri:
  • Kabuk betikleri yazmanın temelleri: Değişkenler, veri tipleri, giriş/çıkış yönlendirmesi (`<`, `>`, `>>`, `|`, `tee`), boru hatları (pipes).
  • Koşullu ifadeler (`if`, `case`) ve karşılaştırmalar.
  • Döngüler (`for`, `while`, `until`).
  • Fonksiyon tanımlama ve kullanma.
  • Betiklerde parametre kullanımı.
  • Hata yönetimi ve betik hatalarını ayıklama.
  • Otomasyon, rutin görevler ve yedekleme/kurtarma senaryoları için betik geliştirme pratikleri.
• Merkezi Log Yönetimi:
  • Rsyslog veya Syslog-ng ile uzak sistemlerden log toplama konfigürasyonu.
  • Log filtreleme ve yönlendirme kuralları.
  • Log güvenliği ve bütünlüğü.
  • Basit log analizi teknikleri (`grep`, `awk` ile desen arama ve istatistik çıkarma).

Modül 10: Yedekleme/Geri Yükleme Stratejileri ve Sanallaştırma/Kubernetes TemelleriSeviye: Orta

• Linux/Unix Sistem Yedekleme ve Geri Yükleme:
  • Dosya tabanlı yedekleme araçları: `tar` ile arşivleme ve sıkıştırma (inkremental/differansiyel yedekleme yaklaşımları).
  • `rsync` ile senkronizasyon ve inkremental yedekleme (yerel ve uzak sistemlere).
  • Disk/Bölüm görüntüleme araçları: `dd` ile disk veya bölüm seviyesinde bit-stream yedekleme.
  • Yedekleme planlaması: Hangi verinin yedekleneceği, yedekleme sıklığı, saklama süresi, yedekleme ortamları.
  • Yedeklerin doğrulanması ve test edilmesi.
  • Temel geri yükleme senaryoları.
• Sanallaştırma Temelleri ve Kubernetes Giriş:
  • Sanal makine (VM) ve Konteyner (Container) teknolojileri arasındaki temel farklar ve kullanım alanları (DR bağlamında).
  • KVM/QEMU veya Docker/Containerd gibi teknolojilerin çalışma prensipleri (DR senaryolarındaki rolleri).
  • Kubernetes temel kavramları (Operasyonel Perspektif): Neden Kubernetes? Konteyner Orkestrasyonu nedir?
  • Kubernetes küme mimarisi: Kontrol Düzlemi (Control Plane/Master) ve İşçi Düğümleri (Worker Nodes).
  • Kontrol Düzlemi bileşenleri: API Server, etcd, Scheduler, Controller Manager'ın görevleri ve DR'daki kritiklikleri.
  • Node bileşenleri: Kubelet, Kube-proxy, Container Runtime'ın görevleri.
  • Temel Kubernetes kaynakları: Pod, Service (ClusterIP, NodePort, LoadBalancer), Deployment, Volume kavramları.

Modül 11: Kubernetes Küme Durum Yönetimi ve Yedekleme/Geri Yükleme (İleri)Seviye: İleri

• Etcd Veri Deposu Yönetimi:
  • Etcd'nin Kubernetes küme durumu için kritik rolü ve veri tutarlılığı.
  • Etcd mimarisi ve raft konsensus algoritması.
  • Etcd yedekleme yöntemleri: Snapshot tabanlı yedekleme (`etcdctl snapshot save`) ve çalışma zamanı yedeklemeleri (`etcdctl get`).
  • Etcd kurtarma senaryoları: Tek düğümlü ve çok düğümlü etcd kümesi kurtarma adımları.
  • Etcd cluster sağlık denetimi ve sorun giderme (alarmlar, üye durumu).
  • Etcd veri boyutu yönetimi ve performansı.
• Kubernetes Kaynak Yedekleme ve Geri Yükleme (Velero):
  • Kubernetes nesnelerinin (Deployment, Service, ConfigMap, Secret, PVC vb.) yedeklenmesinin önemi.
  • Velero gibi üçüncü taraf araçların kurulumu ve konfigürasyonu.
  • Velero ile küme konfigürasyonunun ve durumunun yedeklenmesi (on-demand ve zamanlanmış yedeklemeler).
  • Velero ile küme konfigürasyonunun ve durumunun farklı bir kümeye veya aynı kümeye geri yüklenmesi.
  • Kaynak filtreleme ve seçici yedekleme/geri yükleme stratejileri (namespace, etiket bazlı).
  • Velero Restore mekanizması ve restore kaynaklarının yönetimi.

Modül 12: Kalıcı Depolama (Persistent Storage) ve Ağ Güvenliği (DR) - İleriSeviye: İleri

• Kalıcı Depolama Yedekleme ve Kurtarma:
  • Kubernetes Kalıcı Depolama (Persistent Storage) mekanizması: PersistentVolume (PV) ve PersistentVolumeClaim (PVC) ilişkisi.
  • Depolama Sınıfları (StorageClass) ve CSI (Container Storage Interface) sürücülerinin DR'daki rolü.
  • Depolama sağlayıcısına özgü (Cloud Provider - AWS EBS, GCP Persistent Disk, Azure Disk; veya On-Prem - Ceph RBD, NFS, iSCSI) Persistent Volume yedekleme yöntemleri (API tabanlı snapshot'lar).
  • Velero ve CSI snapshot entegrasyonu ile uygulamaların kullandığı Persistent Volume verisinin yedeklenmesi ve geri yüklenmesi.
  • PV restore stratejileri ve dikkat edilmesi gerekenler (farklı StorageClass'a restore, yeniden boyutlandırma).
• Ağ Politikaları ve Güvenlik (DR Bağlamında):
  • Kubernetes NetworkPolicy nesneleri ile Podlar arası ağ iletişiminin kontrolü. Felaket anında izole kurtarma ortamlarında ağ erişimini yönetme.
  • Güvenli iletişim (TLS/mTLS) ve sertifika yönetimi: DR senaryolarında sertifikaların yedeklenmesi ve kurtarılan ortama dağıtılması.
  • Siber güvenlik perspektifiyle DR planlaması: DevSecOps ilkeleri ile DR süreçlerini güvenli hale getirme, yedeklerin bütünlüğünü ve gizliliğini sağlama.

Modül 13: Felaket Kurtarma Planlaması ve Stratejileri - İleriSeviye: İleri

• DR Temel Kavramları ve Hedefler:
  • RTO (Recovery Time Objective - Kurtarma Süresi Hedefi) ve RPO (Recovery Point Objective - Kurtarma Noktası Hedefi) tanımları, iş etkisi analizi ile belirlenmesi ve bu hedeflere ulaşmak için stratejiler.
  • İş Sürekliliği (Business Continuity) ve Felaket Kurtarma (Disaster Recovery) arasındaki farklar.
• DR Stratejileri ve Kubernetes Uygulamaları:
  • Farklı DR stratejilerinin (Sıcak Standby, Soğuk Standby, Pilot Light, Warm Standby) Kubernetes kümelerine uygulanması.
  • Çoklu Bölge (Multi-Zone) DR çözümleri ve Kubernetes in Zone-aware yetenekleri.
  • Çoklu Küme (Multi-Cluster) DR çözümleri ve senkronizasyon/replikasyon yöntemleri (aktif/pasif, aktif/aktif).
  • Dağıtık sistemler ve mikroservis mimarisinde DR zorlukları.

Modül 14: DR Süreçlerinin Otomasyonu ve Testleri - İleriSeviye: İleri

• DR Süreçlerinin Otomasyonu:
  • Altyapı Sağlama (Infrastructure as Code - IaC) araçları (Ansible, Terraform) ile kurtarma ortamının otomatik olarak kurulması ve konfigürasyonu.
  • Özel Betikler ve İş Akışları ile kurtarma adımlarının (yedek geri yükleme, uygulama dağıtımı, ağ konfigürasyonu) otomatize edilmesi.
  • CI/CD hattına DR test adımlarının entegrasyonu (otomatik yedek doğrulama, küçük ölçekli geri yükleme testleri).
• Felaket Kurtarma Testleri ve Doğrulama:
  • DR planının düzenli olarak test edilmesinin önemi ve yöntemleri.
  • Kurtarma tatbikatları (Failover Drills): Planlı ve plansız test senaryoları. Test sonuçlarının dokümantasyonu ve analizi.
  • Chaos Engineering prensiplerinin DR testlerine uygulanması: Sistemin bilinçli olarak hatalı durumlara sokularak DR planının dayanıklılığının ölçülmesi.
  • RTO ve RPO hedeflerine ulaşılıp ulaşılmadığının test edilmesi.

Modül 15: İleri İzleme, Uyarı, Loglama ve Güncel Trendler (DR Odaklı) - İleriSeviye: İleri

• Gelişmiş İzleme, Uyarı ve Loglama (DR Anında):
  • Prometheus ve Grafana ile Kubernetes küme sağlığı, performansı ve kaynaklarının detaylı izlenmesi. Özel DR metriklerinin oluşturulması.
  • Uyarı mekanizmaları (Alertmanager) ile felaket senaryolarında (etcd hatası, node kaybı, PV bağlanamama vb.) hızlı ve doğru bildirim.
  • Merkezi loglama: ELK (Elasticsearch, Logstash, Kibana) veya EFK (Elasticsearch, Fluentd, Kibana) stackleri ile tüm küme ve uygulama loglarının merkezi toplanması, analizi ve görselleştirilmesi. Olay sonrası kök neden analizi için logların kullanımı.
• Performans Ayarlamaları ve Optimizasyon (Kurtarma Sonrası):
  • Kurtarılan sistemlerin ve uygulamaların performansını doğrulama (CPU, bellek, ağ, disk I/O).
  • Kubernetes'te Kaynak Limitleri ve İstekleri (Resource Limits/Requests) ayarlamalarının DR ortamına göre optimize edilmesi.
  • Linux çekirdek parametrelerinin (sysctl ayarları) DR ortamının ihtiyaçlarına göre ayarlanması.
• Güncel DR Teknolojileri ve Trendler:
  • Veri Replikasyonu ve Senkronizasyonu için ileri düzey çözümler.
  • Bulut Sağlayıcıların Yönetilen Kubernetes (EKS, GKE, AKS) ve bu platformlardaki yerleşik DR hizmetleri.
  • Sektördeki yeni DR araçları, otomasyon platformları ve metodolojileri.
  • Gelecekteki DR trendleri (AI/ML destekli DR, otonom kurtarma sistemleri).

EĞİTİM YÖNETİMİ

• Teorik Bilgi: Eğitim kapsamında Unix/Linux işletim sistemlerinin mimarisi, komut satırı kullanımı, servis yönetimi, Kubernetes cluster yapısı ve disaster recovery kavramları teorik olarak detaylandırılacaktır.
• Uygulamalı Örnekler: Gerçek dünya senaryoları üzerinden, Linux servis hataları, SSH bağlantı sorunları, etcd çökmesi, control-plane bozulmaları gibi sorunlara yönelik uygulamalı çözüm çalışmaları yapılacaktır.
• Etkileşimli Tartışmalar: Katılımcıların deneyimlerini paylaşabilecekleri, senaryo bazlı müdahale yaklaşımlarının grup içinde değerlendirileceği etkileşimli oturumlar planlanmıştır.
• Proje Tabanlı Öğrenme: Eğitimin sonunda, her katılımcıdan sistem kurtarma, yedekleme/geri yükleme ya da HA cluster kurulumu gibi konularda bir mini proje yapması beklenecektir. Bu uygulama, kazanımların ölçümlenmesini sağlayacaktır.

HEDEF KİTLE

1. Sistem Yöneticileri: Linux sistemlerinin bakım, yedekleme ve kurtarma süreçlerini profesyonel düzeyde yönetmek isteyen teknik uzmanlar.
2. DevOps ve SRE Mühendisleri: Kubernetes üzerinde çalışan sistemlerin yüksek erişilebilirliğini sağlamak ve arızalara karşı etkin kurtarma prosedürleri geliştirmek isteyen mühendisler.
3. BT Altyapı Uzmanları: Kurumsal sunucu altyapısını yöneten, Linux ve Kubernetes tabanlı sistemleri yöneten veya yönetecek olan ekip üyeleri.
4. Cloud Mimarları: Yüksek erişilebilirlik (HA), failover ve backup stratejileri ile cloud-native yapıları kurmak isteyen teknik mimarlar.
5. Takım Liderleri: Sistem takımlarını yöneten, altyapı operasyonlarında teknik karar alıcı konumda bulunan liderler.
6. Danışmanlar: Kurumsal müşterilere felaket kurtarma, cluster migration ve yedekleme stratejileri konusunda hizmet sunmak isteyen danışmanlar.
7. Kubernetes Kullanıcıları: Cluster yönetimini sadece uygulama deploy perspektifinden değil, operasyonel sürdürülebilirlik açısından da öğrenmek isteyen yazılım geliştiriciler veya mimarlar.
8. Yeni Mezunlar ve Geliştiriciler: Linux ve Kubernetes tabanlı sistemlerin mimarisini ve operasyonel yönetimini öğrenerek sistem alanında kariyer hedefleyenler.

KATILIMCILARDAN BEKLENTİLERİMİZ

• Katılımcıların temel düzeyde Linux komut satırı ve dosya sistemi bilgisine sahip olmaları beklenmektedir.
• Temel düzeyde konteyner kavramlarını ve Kubernetes’in genel mimarisini bilmek eğitim sürecini kolaylaştıracaktır, ancak bu bilgiler ön koşul değildir.
• Katılımcıların etkileşimli oturumlara aktif olarak katılmaları ve uygulamalı bölümlerde bireysel sorumluluk üstlenmeleri beklenmektedir.